Ονοματεπώνυμο: Σπύρος Κρεμμύδας
Θέμα: Η επίδραση της αναστολής των υποδοχέων του EGF και του IGF στην αναδιαμόρφωση του εξωκυττάριου χώρου σε 2D και 3D καρκινικές κυτταρικές καλλιέργειες
Επιβλέπων: Καθηγητής Νίκος Καραμάνος
Ημερομηνία: 02/06/2025
Ώρα: 11:00 πμ
Τόπος: https://upatras-gr.zoom.us/j/96516568158?pwd=bbhcVOhnjiDkYcHAn8ZzQNxPCgnA5e.1
Μεταξύ των συμπαγών όγκων, ο καρκίνος του μαστού παραμένει ο συχνότερα διαγνωσμένος καρκίνος στις γυναίκες παγκοσμίως. Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού (TNBC) αποτελεί έναν επιθετικό και ετερογενή υπότυπο, που ευθύνεται για το 90% των θανάτων που σχετίζονται με τη νόσο. Οι υποδοχείς με δράση κινάσης τυροσίνης (RTKs), όπως οι EGFR και IGF-IR, αποτελούν βασικούς ρυθμιστές του πολλαπλασιασμού και της διαφοροποίησης των κυττάρων, με την δυσλειτουργία τους να είναι στενά συνδεδεμένη με την αντίσταση στη θεραπεία στον TNBC. Η αναστολή των RTKs, μέσω μικρού μοριακού βάρους χημικών ενώσεων ή μονοκλωνικών αντισωμάτων, έχει αναδειχθεί τα προηγούμενα χρόνια ως μια πολλά υποσχόμενη θεραπευτική στρατηγική. Ωστόσο πρόσφατα η έρευνα έχει στραφεί στην ανάπτυξη νέων προκλινικών μοντέλων που προσομοιάζουν με μεγαλύτερη πιστότητα το μικροπεριβάλλον του όγκου (TME).
Η ανάπτυξη και η εξέλιξη του καρκίνου επηρεάζονται άμεσα από σήματα από το μικροπεριβάλλον, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του εξωκυττάριου χώρου (ECM). Οι συμβατικές δισδιάστατες (2D) κυτταρικές καλλιέργειες, αν και είναι ευρέως χρησιμοποιούμενες σε πρώιμες προκλινικές μελέτες, αδυνατούν να αναπαράγουν τη δομική και βιοχημική πολυπλοκότητα της τρισδιάστατης (3D) δομής του TME. Για αυτό το σκοπό, τα προηγμένα τρισδιάστατα μοντέλα κυτταρικών καλλιεργειών που μπορούν να προσομοιώσουν την ανάπτυξη και την εξέλιξη των συμπαγών όγκων αποτελούν μια ελπιδοφόρα προσέγγιση. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της αναστολής των υποδοχέων EGFR και IGF-IR, μεμονωμένα και σε συνδυασμό, χρησιμοποιώντας 2D και 3D σφαιροειδή μοντέλα κυτταρικών καλλιεργειών, σε δύο κυτταρικές σειρές TNBC: Hs578T και shERβ MDA-MB-231 (ΕRβ-κατεσταλμένα).
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τόσο ο EGFR όσο και ο IGF-IR είναι βασικοί ρυθμιστές των λειτουργικών ιδιοτήτων των TNBC κυττάρων, όπως ο κυτταρικός πολλαπλασιασμός και το μεταστατικό δυναμικό, καθώς και στην έκφραση δεικτών του EMT και των MMPs.
Χρησιμοποιώντας 3D σφαιροειδή, ήταν εφικτή η αξιολόγηση επιπρόσθετων λειτουργικών ιδιοτήτων, όπως ρυθμός ανάπτυξης των σφαιροειδών, παρουσία της αναστολής των υποδοχέων. Επιπλέον, συγκρίθηκαν οι γονιδιακές εκφράσεις και οι λειτουργικές ιδιότητες των κυττάρων που προέρχονται από σφαιροειδή με τις αντίστοιχες 2D κυτταρικές καλλιέργειες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι τα κύτταρα που προέρχονται από τα σφαιροειδή και των δύο κυτταρικών σειρών εμφανίζουν διαφορετικές αποκρίσεις στην αναστολή των υποδοχέων, όπως στην επίδραση στο μεταστατικό δυναμικό και στην έκφραση βασικών συστατικών του ΕCM.
Συμπερασματικά, μέσω της συγκεκριμένης μελέτης υπογραμμίζεται η σημασία των 3D κυτταρικών μοντέλων στην αντικαρκινική έρευνα, παρέχοντας συγχρόνως και νέα δεδομένα για τον ρυθμιστικό ρόλο των RTKs στον TNBC.